tag:blogger.com,1999:blog-14146226531877826952023-06-20T21:00:56.987-07:00HaikuJacHaikuverhalenJac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.comBlogger47125tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-54843866522618763832014-03-06T08:39:00.002-08:002014-03-06T08:45:47.296-08:00Geluid van gras
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Op mijn bureau heeft lang een schelp
gelegen.Ik
heb ze een keer aan een jarige gegeven, die om een bijdrage voor zijn
nieuwe muziekinstallatie had gevraagd, en gezegd dat hij hier gratis
voor niks mee naar de zee kon luisteren. Toegeeflijk lachend zei hij
dat je dat met zijn oude muziekinstallatie inmiddels ook wel kon.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De zee horen in een schelp of door een
kapotte geluidbox, is dat hetzelfde? Het geruis van de branding in
plaats van de autoweg in de verte tijdens een duinwandeling. Horen we
wat we denken te kennen? Het bad boven je hoofd dat plotseling
leegloopt, ruisende regen op een bladerdak. De stilte daarna in huis.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De stilte na een geluid. Zoveel
geluiden, zoveel stiltes. Wachtend op de wegenwacht, zittend in de
berm langs een snelweg, kun je soms het gras horen groeien</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
grasjes in de berm</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
stil gaat hun leven verder</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
verkeer raast voorbij
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-21799182521181721632014-01-10T06:31:00.002-08:002014-01-10T06:32:27.265-08:00Jaarbegin<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Wat brengt het nieuwe jaar?</span><br />
<span style="font-size: large;">Een vogel fluit
wie weet wie weet</span><br />
<span style="font-size: large;">duiven koeren morse</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">De witgrijze lucht
was eerst nog leeg. Dan is ze, heel kort, vol zoevende duiven!</span><br />
<span style="font-size: large;">Alsof
één keer met de ogen knipperen ze geluidloos opriep.</span><br />
<span style="font-size: large;">Ze komen
niet van een verre reis, weet ik, ook in de winter laat een buurman
ze wel eens uit. Ze vliegen dan in wijde cirkels door de hemel boven
onze straat.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het moment van weer op ‘de slag’ vallen wordt
bepaald door lokgeluiden en voer strooien. De ‘slag’, dat is het
hok bij de buurman, die duiven ‘melkt’. Dadelijk zullen ze…
zoeff, daar waren ze weer. Ik kan niet zeggen ‘zijn’, omdat het
zo snel gaat, dat het is, of ze zichzelf uitwissen. Ze lijken met een
krachtcentrum verbonden, van waaruit ze worden rondgezwaaid, daar
staat een reus die ze aan zijn onzichtbaar touw rondzwiert. Hoe
kunnen ze anders zo in formatie vliegen? Piloten moeten daar lang
voor oefenen, deze dieren doen het uit instinct.</span><br />
<span style="font-size: large;">Nu blijven ze
weg. Ik wacht. Dat is ze in elk geval gelukt. Verwachting wekken.
Maar ik weet, dat zij nu alweer bij het zojuist gestrooide voer
zitten.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Van de zomer heb ik mijn buurman eens gevraagd of zijn
dierbare duiven veel te vertellen hebben na een reis. ‘Tja, zo
klinkt het wel’, zei hij. ‘Ze koeren wat af’.</span><br />
<span style="font-size: large;">Als ik al een
onthulling verwachtte: hij verstaat ze niet, zag ik aan de manier
waarop hij keek. Hij ‘melkt’ ze alleen maar.</span><br />
<span style="font-size: large;">Dit jaar ga ik
zelf op onderzoek; naar dit geheim en nog veel meer</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">mijn plek
bij het raam</span><br />
<span style="font-size: large;">overvliegende duiven</span><br />
<span style="font-size: large;">vegen de lucht
schoon</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;"><em>(Eerder verschenen in Schreef, blad van Taalpodium)
</em>
</span>Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-19494841736254780822014-01-04T03:22:00.000-08:002014-01-04T03:23:17.475-08:00Hoog tij<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">Die
gewijde stilte na de kerst was er weer, even.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">Dan
knalt het er op los, ook 's nachts. Wakker schrikken. Iemand spurt
weg. Liggend je schouders ophalen</span></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">kreten
in de nacht</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">van
het huis om mij heen</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">zwijgen
de stenen</span></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">Uitslapen
bij ochtendlicht. Later dan gewoonlijk de hond doen. Hij gaat
tekeer tegen het vuurwerk dat nu van alle kanten komt. Kijkt omhoog,
blaft vervaarlijk tegen de hemel. Dapper is hij nu. Hij zal ze...
Zijn mens legt uit dat ze dit allemaal doen om boze geesten te
verjagen. 'Maar dit zíjn toch de boze geesten?' vraagt zijn blik.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">'s
Avonds tegen twaalven, als het tumult goed losbarst, kruipt hij
jankend onder de bank. Zelfs, wat hij normaal niet zou doen, óp de
bank, en óver de mensen heen. 'Hou me vast! Verstop me!' Een
doodsbang mensenkind is dan de hond.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">De
man wil hem tot de orde roepen, maar de vrouw troost het dier, bij
haar raakt dit een diepere snaar.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">Nu
kijkt de man vanaf het balkon naar het razende vuurwerk.
Indrukwekkend, die exploderende sterren. Lichtkogels... Lachend
weet hij dat het vrede is. Boven alles, niet exploderend, ziet hij de
maan.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New, monospace;">Nieuwjaarsochtend.
Onwaarschijnlijk stil. Geen levende ziel... Ja toch, buurman veegt de
straat. Hij woont op de hete hoek, die nu is afgekoeld, gesust in
ochtenddauw. Lege flessen, hulzen en verpakkingen verzamelt hij
in een vuilniszak, geduldig. Hij staart naar het gesmolten wegdek,
met doe-het-zelversblik... maar nee. Vroege jongens zoeken nog naar
bruikbaar vuurwerk: we zijn er nog niet. Maar de dagen lengen, in
deze vreemde lentekerst</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New;"></span> </div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New;">het wordt langer dag</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New;">een kraai verstilt </span><span style="font-family: Courier New;">aan zijn tak</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Courier New;">in het nieuwe licht</span></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-28470031983640055312013-11-03T05:47:00.003-08:002013-11-03T05:47:48.619-08:00De illegaal
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<b></b> </div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ze zat opeens doodleuk in mijn
achtertuin. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Niet de Roemeense met de daklozenkrant
die ik dagelijks bij de Lidl groette, maar een verwaaide postduif. Ze
deed me wel even aan dat meisje denken, die in de winkelstraat haar
hand al ophield als ze me zag. Was ik te aardig geweest?</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Deze duif rustte uit van haar reis.
Waarschijnlijk was ze niet meer een van de besten op het hok. Straks
is ze voor de poelier, dacht ik, en gaf haar genadevoer. Als ze zich
weer sterk genoeg voelt, gaat zo'n wijs dier heus wel verder, die
nestelt zich niet in je tuin, ik heb dat als kind wel geprobeerd,
zo'n dier houden; maar ze willen alleen even bij jou op verhaal
komen. 'Thuis' blijft het doel.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Haar ring herkende ik niet. Ze voerde
zichzelf bij en pikte hevig mee met de krielen, die ik 's middags
vrij liet, en die het kennelijk interessant vonden, zo'n bereisd
vliegbeest. Ik keek toe hoe ze deden met elkaar, hun 'gesprek onder
vogels': zoals ze stonden te luisteren, op één poot, voor meer
aandacht (kippen-mindfullness), starend naar die verwaaide maar toch
wel deftige illegaal. Ze kwam helemaal uit het zuiden, hoorde ik. Het
Zuiden! Dat klonk spannend in de oren van mijn krieltjes. "Ik
ook", schepte de beige krul op. "Ik ben ook in het zuiden
geweest!" (Ze is een keer zo geschrokken van een jagende kat die
mis sprong, dat ze luid kakelend over de heg vloog en in een buurtuin
belandde. Daar zat ze verwezen te wachten tot de buurman haar vond en
terugbracht. Einde avontuur. Sindsdien denkt ze dat ze een wereldreis
gemaakt heeft). </div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De duif negeerde haar. Reizen was voor
die staalblauwe vleugelaar allang geen reden meer om op te scheppen.
Reizen, zeker voor duiven, is een manier van thuis komen.
</div>
Want dat haar baas haar dan na enige
tijd toch weer in een mand stopt, en die mand met vele andere in een
vrachtauto zet, heeft ze nooit gesnapt. Hij houdt toch van haar? Blij
als ze eitjes legt, veelbelovende jonkies krijgt. Ja waarom
eigenlijk, wat beloven ze? Sneller heen en weer vliegen tussen
Bordeaux en Driebergen dan de duiven van de buurman. Wat dan nog? Zou
je als duif ooit van huis en haard weggaan als je niet gedwongen
werd? <br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Mensen. Je weet als dier niet waar ze
mee bezig zijn. Ze rijden halsbrekend om... thuis te zijn? Voedsel te
vinden? Of misschien doen ze alleen maar hun best om te vliegen,
mensen in auto's; duiven zien ze wel eens zitten, die verbeten
koppen, en schudden zich verwonderd.
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
'Overstekend wild'</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
maar wie is eigenlijk wild</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
en wie steekt over?</div>
<br />
<div lang="nl-NL" style="margin-bottom: 0cm; orphans: 2; widows: 2;">
<br />
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-39239960466897632322013-10-18T04:33:00.000-07:002013-10-18T04:33:01.662-07:00Kattenkunsten<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ik
heb een kat gered, zoals ze vlak voor mijn auto overstak. Ik moest er
zo van remmen dat ik even langs de kant ben gaan staan. Diepe zucht,
de gedachtetrein gaat lopen. Zou dit een soort <i>streaken
</i>zijn?
Want het gebeurt me
vaker.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Herinneringen aan
de eigen kat. Haalde hij bij leven dat soort grappen uit? Niet in
mijn zicht. Bij hun zorgmens gedragen ze zich als kinderen.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Wel andere
beelden, van hoe hij erbij kon liggen bijvoorbeeld, zonder enig besef
van klein te zijn. Katten liggen leeuw, ze doen niet minder.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Of de meditatiezit in de vensterbank, pootjes keurig naast elkaar, blik
op oneindig.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Dwars door je heen
kijken. De knipoog als je hem wat lang aankeek, waarbij hij meestal
won.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De schaamteloze
manier waarop hij een seinpaal in de lucht stak om bij zijn edele
kattendelen te kunnen voor achterstallig onderhoud.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Het ene nageltje
waarmee hij iets van mijn bord probeerde te hengelen. De laffe sprong
van tafel toen ik hem daarop betrapte, om zich onmiddellijk daarna te
gaan zitten wassen met een air alsof niet hij maar ik de boosdoener
was.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Maar nooit
onderdanig.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Als ik optrek is
alles vergeven.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Met de kat op
schoot</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
vol vredige
gedachten</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
mis ik mijn trein</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-20716813428884542632013-10-08T03:34:00.001-07:002013-10-08T03:36:54.673-07:00Nazomeren<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
In de tuin gaat
alles langzamer, nu de zon zelf later is. Ik stap door het natte
gras, door die andere wereld van het kleine leven.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Plonsjes, alsof
iemand een handvol steentjes in het vijvertje gooit... Kikkertjes,
weet ik weer, die zich warmen in de ochtendzon en voor mijn blote
voeten wegspringen. Hun dinosaurus. Die wil alles even groeten. Hallo
hommel, dag slak.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Een dromenland, de
ochtendtuin. Lampjes de late helianten in de mist. In het hoge gras
nabloei van Sint Janskruid: daglichtjes. Bijen op Koninginnekruid en
Springbalsemien garen hun laatste oogst nog gauw voor de kou invalt.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Kijk nou toch.
Hoog tegen een paar stengels van helianten zitten slakken. Met huisje
en al zijn ze, in slakkengang, omhoog gekropen. Zou er verschil voor
ze zijn tussen horizontaal en verticaal? Of “denken” ze dat ze
gewoon vooruit zijn gegaan? Als iets heel lang duurt merken ook zij
waarschijnlijk het verschil niet.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Vragen voor als je
de tijd hebt. Of voer voor slakkologen. Ik vind een leeg huisje in
het gras. De bewoner heeft natuurlijk als hapje gediend. Maar vogels
en egels lusten ook slakken. Waarom zijn er eigenlijk geen
nakomelingen die zo'n verlaten huisje opeisen? Ook zo'n vraag.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ik bekijk
aandachtig de spiraalvorm. De slakken-gang. Hoe zou het daar binnen
zijn? Ik zal er nooit – als Alice in Wonderland – in kunnen gaan.
Maar wat een juweeltje van vorm en kleur, zo op de palm van mijn
hand. Inspirerend. Gezien op heiligdommen uit de steentijd, de
spiraalvorm, symbool voor spirituele groei.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Voorzichtig nu
stap ik verder. Er krákt iets onder mijn blote voet. Slakkenhuisje.
Nog bewoond ook. Huiveringwekkend.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Te zwaar voor de
halm</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
vervolgt een kever
zijn weg</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
klimmend steeds
lager</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-37760822704967908742013-08-25T02:42:00.001-07:002013-09-13T06:39:07.576-07:00Mooimaken<br />
Ze zijn twaalf. Vroeg of laat voor die leeftijd, dat weet ik niet, maar ze staan zich boven in de badkamer op te maken. Eindeloos. Nog maar twee weken geleden waren ze net zó in de weer, met een schminckdoosje van Bart Smit. Ook prullerige sieraadjes konden toen nog dienen. <br />
Dit keer zijn er echte opmaakspullen die, neem ik aan, van hun moeders zijn 'geleend'. Ze hebben straks een klassefeest, de twee kinderen waar ik eens in de week op paste. Nu ik er aan terug denk hoor ik ze weer zachtjes praten, over wat ze aanhebben, en wie er nog meer komen.<br />
Ik was vergeten hoeveel tijd mijn zussen hier vroeger in staken. Een vak apart, begreep ik nu, zich mooi en aantrekkelijk maken. Jeroen van de overkant, ook twaalf, geeft adviezen, áls hij er al bij mag zijn, en nogal eens hoor ik dat ze hem verjagen. <br />
Het duurt nu al een uur. Dan zijn ze klaar, en komen subtiel showen. Ze vragen niet meer, hoe vind je ons, of hoe zie ik er uit, nee, ze lopen me voorbij, maar door hun ooghoeken houden ze me in de gaten. Ik blijf aan de computer zitten en vraag zonder op te kijken of het gelukt is. Ja hoor, roepen ze. Het klinkt onverschillig, maar ze wachten op mijn reactie, dat voel ik. Ik draai mijn stoel naar ze toe, en neem ze aandachtig op. Oogschaduw, lipstick, eyeliners, het zit er allemaal, op de juiste plekken en niet eens zo overdadig. De blonde haren weelderig uitgekamd, tot over de schouders: hebben ze dit vrouwelijk pronkjuweel net ontdekt? <br />
Ik draai me weer om en typ verder. Met dit mooie weer en de lange lichte avond zouden ze anders buiten spelen; ze zijn er helemaal klaar voor, maar het is nog te vroeg om ze weg te brengen naar het feest.<br />
Dan opeens is er een oplossing voor de wachttijd: of ze hun muziek mogen opzetten, om te playbacken.<br />
Wat een gunst: ik mag, nee, ik moet kijken. Ik ben in mijn eentje het hele publiek. <br />
<br />
gevallen nestje <br />
ingeweven grijzend haar<br />
zinvol hergebruik<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<h2 style="margin-bottom: 0cm;">
</h2>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-63689577356020603292013-07-30T02:42:00.001-07:002013-07-30T03:19:26.965-07:00Meeuwenogen (een loflied op Terschelling)<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i style="font-family: Cambria, serif;">zeehond
op het wad</i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>we
zien hem in de verte</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>kijk
hij zwaait naar ons!</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;">Terschelling
wenkt. Helemaal met de boot moet je, maar van ginds komen je de
gevleugelde boodschappers al tegemoet: 'kom méé, méé, naar het
Eiland, méééuw!' Geluid wegstervend bij elke duikvlucht, waardoor
die W er bij komt. Wij voelen ons welkom. </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;">Aangekomen,
lopen we meteen naar het strand, waar we verzinken in de ruimte. Met
onze handdoeken leggen we een eigen vierkant in de uitgestrektheid
van het lege zand, een tweedimensionale kinderhut, tijdloos. De blik
op oneindig, zien we in de verte rechtop lopende zwarte mieren,
mensen in tegenlicht; en de veerboot die ons gebracht heeft, als
knalgeel speelgoedbootje langs de horizon schuivend, terug naar het
vasteland.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><span lang="nl-NL">Later
</span><span style="color: black;"><span style="font-size: small;"><span lang="nl-NL">fietsen
we over de lange rechte dijk, die van het doorweekte wad dit droge
eiland afsnijdt. Het voelt als laagvliegen. Boven ons vliegt een
echte vogel mee: 'Grutto is mijn naam, </span></span></span>grutto
grutto grutto, <span style="color: black;"><span style="font-size: small;"><span lang="nl-NL">horen
jullie mij?' D</span></span></span>ringend,
alsof hij het net zelf ontdekt heeft. Hoger klinkt de tureluur,
mystieker. Het raakt je ziel. We zien van hier het eiland tussen de
twee zeeën: rechts de donkerpaarse waddenzee, bestrooid met
flonkerend licht, links het boerenland, ingekleurd door zuring, brem,
leeuwenbek en boterbloem. </span>
<br />
<span style="font-family: Cambria, serif;">Een andere keer maken we te voet de oversteek vanaf de dijk door het land, en naar de duinen. We picknicken in een duinpan, uitkijkend op de groene Noordzee met haar wit getande, eeuwig ruisende branding.. In de verte de doezellijn van zon, lucht en water. De wind tilt meeuwen op tot hier, de blik vangt hemelvis: we leren hier kijken op z'n Terschellings, vlakbij en tegelijk ver weg.</span><br />
<span style="font-family: Cambria, serif;"><br /></span>
<span style="font-family: Cambria, serif;">Lopen over het lege strand, terug naar het dorp. Aangespoeld hout betasten, stukken touw, schelpen en plastic, en een kaalgevreten zeehond, jong nog. </span><br />
<span style="font-family: Cambria, serif;">We lopen lang, maar waar kun je terug door die duinen? Kijk! De afdruk van een blote voet. We volgen het spoor, die joggende Vrijdag zal toch een keer honger krijgen en teruggaan naar het dorp? Eindelijk buigt het spoor af, de duinen in en, ja, hier is een doorgang. Mijn lief herkent de geur van gagel: huppelend haar jeugd tegemoet. Maar mijn benen, eerst zo licht, voelen na een uurtje als lood. </span><span style="font-family: Cambria, serif;">Onafzienbaar lijken die duinenrijen, als ooit gestolde golven, waardoor wij ons een weg banen. Zilverschoon, duinroos en gevlekte orchidee overwoekeren het pad, dat slingert, dat klimt en daalt. De Brandaris, lokkend in de verte, duikt weg achter wilgenstruiken en wollegras. We zetten door... daar is-ie weer!</span><br />
<span style="font-family: Cambria, serif;">'s Avonds bij een biertje op het terras, zingt ook de vink zijn naam</span></div>
<div style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>hoor de
vinkenslag</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>duizend
keer de zelfde kwink</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>en
duizend keer nieuw</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i> *</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;">De
week is om. We vertrekken met spijt. In het straatje naar de haven
spiedt een jongen van een jaar of negen naar klanten. Met zijn kleine
bolderkar brengt hij onze bagage tot bij de boot. Of hij dat vaker
doet? Ja, dit jaar al achthonderd euro verdiend, zegt hij kalm, niet
ontevreden met onze euro. Ik zie dat hij meeuwenogen heeft, scherp en
toch langs je heen kijkend.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;">Gróót
is de boot die van het eiland vaart. In de verte zien we... geen
zeehond, een wadloper! Verbijsterend, over het water lopen midden in
zee, dat kan toch niet? Mijmerend terug naar het vasteland, met volle
kracht achteruit. 'Je oren staan in de fik', lacht zij. Maar ik zit
met mijn rug naar de lage zon, de blik naar het verdwijnende eiland,
en luister naar het afscheid van de boodschappers</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>de
meeuwen roepen</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>duwen
tegen de stilte</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Cambria, serif;"><i>de hemel
wijder</i></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div lang="nl-NL" style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div lang="nl-NL" style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div lang="nl-NL" style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div lang="nl-NL" style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div lang="nl-NL" style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div lang="nl-NL" style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div lang="nl-NL" style="border: currentColor; line-height: 0.35cm; margin-left: 1cm; margin-right: 1cm; padding: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-31510868444761470532013-05-07T03:30:00.000-07:002013-05-07T03:30:00.921-07:00De postbode<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
We laten de hond uit. Als we langs de
voortuinen door het straatje naar het bos komen buigt mijn vriendin
zich diep over een bloeiend struikje. Achter mij hoor ik nu een
vrolijke harde stem: “Kijk uit dat je er niet afvalt”. Afvallen?
Ik draai me om en zie de postbode, die staat te grijnzen naar twee
mannen op een dak aan de overkant. Een van die twee ligt ruggelings
tegen het schuine dak aan, hielen steunend op de panlatten. Ze
repareren daar iets, maar eentje heeft zich kennelijk omgedraaid om
naar beneden te kijken. “Ik leg te zonnebaaie”, roept hij
vrolijk terug. ''Jaja, dat zal wel”, roept onze vertrouwde postman.
Het klinkt quasi bestraffend.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
En ik, die alles van binnen bekijk, zie
mijn vriendin die een struikje bekijkt; zie de postbode die naar de
mannen kijkt; zie de mannen op het dak die...</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Wie ook kijkt is de hond. Hij kijkt
naar mij. 'Waar blijf je nou?' Hij wil naar het bos. We laten ons
meetrekken. Zo kan de postbode ook weer verder, en de mannen op het
dak, en wij met de hond, alles gaat verder de dag in. Een lentedag</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
vogels kijken -</div>
<div align="LEFT" style="margin-bottom: 0cm;">
en ze weer loslaten</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-19216087236851328432013-05-03T11:45:00.000-07:002013-10-06T06:09:43.916-07:00Mijn 4 mei<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Wakker worden van een groots geluid.
Het komt vanuit het weiland naast ons huis. Ik weet het weer, de
koeien worden voor het eerst dit voorjaar in alle vroegte buiten
gelaten. Een reusachtig loeien, dat minutenlang doorgaat heeft me
wakker gemaakt, die dolblije beesten kalmeren pas als ze tenslotte
beginnen te grazen. Het is nog donker in onze kinderkamer als dit
overweldigend geluid zo aanhoudt en dan langzaam afzwakt. Mijn
broertje slaapt er doorheen, zie ik terwijl ik met grote ogen bij het
raam zit en door het halfopen gordijn naar de grote vage
koeiengestalten kijk. Dit is niet bedreigend, dit zijn lenteklanken,
dit is voorjaarsmuziek. Later die dag besef ik dat ze maanden op stal
hebben gestaan en begrijp ik hun blijdschap.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Er zijn geluiden die je nooit meer
vergeet. Dit is er zo een voor mij, en ik hoor het op mijn innerlijke
geluidsband, juist nu, op de vierde mei, nu ik veeleer aan
oorlogsgeluiden zou moeten denken. Maar dat doe ik toch ook! Ook
toen was het lente. Lente en oorlog, oorlogsgeluiden: het gehuil van
duikende jachtvliegtuigen. Het knallen van onze deuren tijdens het
bombardement op Beek, we zaten niet in de kelder maar in de
huiskamer, ik heb nooit begrepen waarom, misschien had het
onveilig-signaal mijn ouders te zeer overvallen. Soms was men daar
ook te laat mee, was het geluid van vliegtuigen en geschut er al
eerder. Wat ik ook hoor is het monotone geluid van bidden, moeder was
spontaan begonnen met de rozenkrans, onze stemmen zwollen aan bij
elke knal, van de kinderen soms overslaand in angstgeschreeuw.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Deze levendige herinnering nu, weer opgeroepen in het oorlogsmuseum van Beek, <a href="http://www.eyewitnesswo2.nl/">www.eyewitnesswo2.nl/</a> dwingt
me terug naar de actualiteit, naar wat kinderen in Syrië wordt
aangedaan en op nog zoveel plekken. Voor hun klinken nu weer
diezelfde geluiden die voor mij verleden tijd zijn. Wij zijn er toen
goed van af gekomen: bij het veilig-signaal stond ons huis nog
overeind, en konden wij kinderen ongeschonden terug naar onze bedjes.
Het 'veilig-signaal': je hoort het nog steeds, op de eerste maandag
van elke maand, bij het proefdraaien. “De koe loeit weer”, noemde
mijn moeder het altijd opgelucht en ja, het is een geluid als het
loeien van koeien in een lentenacht. Voor altijd de klank van
vrijheid</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
dodenherdenking</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
het andere net verslaat</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
de oorlog van nu</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-90252086119367295362013-04-18T04:22:00.002-07:002013-05-06T05:12:07.153-07:00Een ode aan mijn doden<br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
<span style="line-height: 150%;">Tijdens een wandeling met de hond heb ik een keer de gewaarwording,
dat mijn vader met me meeloopt. Mijn pas wordt rustiger. Ik probeer
het uit, sta even stil, ‘hij’ ook. De hond kijkt om, haalt
ogenschijnlijk zijn schouders op, snuffelt verder. Ik ook, maar in
mijn hoofd. In hoeverre ben ik een levende voortzetting van mijn
vader? Ooit wilde ik juist zo anders zijn dan hij.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Met dit plotselinge inzicht, dat ik desondanks in zijn onzichtbare
schoenen loop, begint een tocht binnendoor, zoekend om de draad weer
op te pakken van zijn verhaal - en hoe dat verder gaat, door mij. De
eenzelvigheid van mijn vader wordt voelbaar in het ritme van die
tragere stap. Wij hangen samen, als door een mycelium. Het geeft me
voldoening als ik, als laatst levende van elf broers en zussen, ons
nog een keer weer bij elkaar breng in dit verhaal. Waarom loop ik
hier anders nog rond, en zij niet meer? Omdat ik af en toe van ze
droom, heb ik dat een keer gevraagd. Geen antwoord. Toch meende ik te
horen: ‘<i>Vertel maar over ons’</i>.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Voor het eerst na al die jaren vraag ik mij af, hoe mijn vader alles
verdragen heeft. Een stille kracht. Zes grote zonen laat zijn eerste
echtgenote hem. Net als zijn eigen moeder, sterft zij in het kraambed
met, naar ik aanneem, de zevende. Ik heb begrepen dat mijn vader veel
van haar gehouden heeft. Haar portret in de voorkamer noem ik ‘Sef’
als ik drie ben, omdat ik denk dat het mijn grote broer Sef is, die
het meeste op haar lijkt.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
<i>Op je zevende ben je al wees, vader, op je vijfentwintigste
weduwnaar. Je hertrouwt jaren later met mijn veel jongere moeder,
waar mee je vijf kinderen krijgt. De middelste daarvan loopt hier nu
met de hond, en onwillekeurig in jouw pas.</i></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Ik groei op in een huis met zeven wisselvaders: ons eigen gezin, en
de resten van het oude, mijn grote halfbroers die bij toerbeurt
neerstrijken; kleren en koffers soms nog met de geur van een ver
land. Het woord hutkoffer roept nog die tijd op. <span style="line-height: 150%;">Vooral als ze in de buurt zijn blijven wonen, zijn ze een soort
vaderbroers voor mij, de een meer dan de ander. Ik raak als kind in een verbindende rol tussen de twee gezinsdelen. Niet mijn
oudere zussen maar de grote broers zijn voorbeelden Nog hoor ik hun
stemmen als ik aan ze denk, of voor me zie hoe ze liepen, stonden of
zaten. Mijn vader werd op den duur te oud om me aan op te trekken.
(Later, veel later pas, spiegel ik mij aan hem). Als, eenmaal op de
middelbare school, een oudere jongen spottend vraagt of dat mijn
grootvader was die daar voorbijliep, krimp ik in elkaar van schaamte.
Waarom eigenlijk? Mijn vader is toch een man van aanzien… maar de
nieuwe vrienden van de HBS hebben jongere vaders, zoals het hoort.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Nu zie ik scherper, hoe zijn wijze van zijn mij desondanks heeft
gevormd. Vooral zijn zwijgen, dat hij binnenshuis zelden verbrak, en
waardoor ik aan hem vaak een vader dacht te missen, begrijp ik nu
beter. ‘Let your words be few’, heette een oud boek dat ik pas na
zijn dood vond. Kalm en weinig spreken, langzaam lopen, dat geeft in
mijn vaders tijd nog status. Ook zijn kleine dagelijkse bewegingen
zijn rustig: een bijenkast repareren, planten opbinden, of:
schrijven. Handschrift is, in termen van deze nieuwe tijd, onderdeel
van zijn <i>tai chi</i> geweest. Er moet ergens een portretfoto zijn
waarop hij schrijvend staat afgebeeld, in de juiste houding… <i>Heb
ik het eindelijk begrepen, vader? </i>Nog steeds geen antwoord. <span style="line-height: 150%;">Mijn vader heeft gezwegen vooral waar het hem zelf betrof. Wat ik van
zijn verleden weet, kwam mondjesmaat via een oude tante: fluisterend,
wat eigenlijk ook een soort zwijgen was. Als men al over zoiets
pijnlijks sprak, moest dat kennelijk nauwelijks hoorbaar zijn.</span></div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Ik weet nu dat ook zijn vader kort na zijn moeders dood stierf; en
dat zijn enige broertje in de beerput verdronk. Mijn grootvader –
die ik nooit gekend heb – had dus een boerderij. In mijn
geboortedorp zijn nog altijd twee boerderijen van mijn vaders
familie. Het overgebleven kind, dat mijn vader zou worden, is
opgevoed bij een vrijgezelle oom, die heel vormelijk sprak, af en toe
in het Frans, wat vroeger deftig was.</div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Is het in zijn jeugd toch al niet de cultuur om, zoals nu, met
kinderen te kletsen, mijn vader heeft in mijn herinnering, afgezien
van voorlezen, niet meer dan een handvol korte zinnen tegen mij
gesproken. Des te meer voelde ik zijn aanwezigheid. Hij boog zich een
enkele keer over mij heen als ik zat te tekenen of te knutselen. Maar
meestal hield hij de pas niet in, ik stopte met mijn bezigheid tot
hij voorbij was. Heeft hij me gezien? Soms, even. Als ik ziek was heb
ik wel eens zijn grote hand op mijn voorhoofd gevoeld. Als hij
thuis komt om even te lunchen, zit ik op zijn schoot om naar het
bewegende binnenste van zijn horloge te kijken, dat aan een kettinkje
in zijn vestzakje zit, en dat hij zwijgend voor me open knipt. Ik
vraag hoe dat kan, dat bewegen, maar hij antwoordt niet; lacht alleen
maar. Iets later heeft hij me een paar keer - zwijgend - opgetild om
me in een vogelkastje te laten kijken, naar kleine, gespikkelde
eitjes. Bij het eerste beangstigend onweer laat hij me vanuit ons
open achterportiek naar de bliksem kijken. Het beeld van botsende
wolken boeit me nog steeds. Mijn angst voor onweer is toen
verdwenen. Als hij ons - het is oorlog en ik heb het gebrom van
vliegtuigen gehoord - een keer komt toedekken, en ik benauwd vraag of
er bommen gaan vallen, zegt hij dat bommen onder de dekens niet
kunnen komen. Ik geloof hem. Twee of drie jaar later, als we zelf
oorlog voeren in onze straat, met keien en met afgewaaid fruit,
stuiven we uit elkaar zodra iemand roept ‘daar komt de meester’.
Terwijl hij toch alleen maar vanuit de verte aan komt wandelen, de
sleutelbos van de school zacht rinkelend aan een vinger, en ons
zwijgend voorbijloopt.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Mijn vader, de bijenkoning werd hij wel genoemd. Vreemd dat hij als
redenaar bekend stond. Was zijn zwijgen thuis voorbereiding? Soms
neuriede hij zachtjes voor zich uit. Ik geloof niet dat het de
bedoeling was dat iemand dat hoorde. Ik denk nu, dat hij een heel
gevoelig mens was. Wat anders bewoog hem dan gevoeligheid, als hij me
optilde om in een vogelkastje te laten kijken? Of me bij de hand te
nemen om samen de bijenkasten te inspecteren. Geen emotie; koele
obsessie. Mijn vader beleefde het contact met vogels en insecten
intenser dan met mensen, denk ik wel eens. Van mensen hield hij
afstand: de afstand die hoorde bij zijn status van bovenmeester,
misschien, ik weet het niet. Wel dat hij tegen – of met? - zijn
bijen, en met vogels, zacht sprak. Daarbij hoorde dat neuriën dat,
leek het mij, de bijen geruststelde. En kalme bewegingen. Ze staken
hem niet. Misschien werden ze gerustgesteld door een stilte in de
handeling.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
Het gemompel als hij echt oud geworden is; ook dat kan ik horen. Hij
is me toen meermalen rakelings gepasseerd in huis, terwijl hij
zachtjes in zichzelf sprak. Zijn waardigheid bij alle verval: dat
vooral wil ik mij voor ogen houden</div>
<span style="font-family: inherit;">je was zo zwijgzaam <br /> maar nu je dood bent vader <br /> kan ik je verstaan </span><br />
<div align="JUSTIFY" style="line-height: 150%; margin-bottom: 0.35cm; margin-top: 0.42cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-58428495868999593172013-04-15T02:56:00.001-07:002013-04-15T02:56:48.242-07:00Uitgestapt *)<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Die avond stond de trein lang stil,
zomaar tussen twee stations. Het was al donker, en merkwaardig
rustig. Zelfs het zuchten van remmen of deuren leek in de stilte
opgelost. Ik tuurde naar buiten. Ik zag een been liggen langs de
rails.De bezige gebogen mannen zagen het niet. Moest ik op het raam
tikken? Als ze het al zouden horen door het dikke glas... Ach, het
raam kon open natuurlijk, maar wat had ik moeten zeggen: “Hé, daar
ligt nog wat”? Bleke lichtvlekken vielen op de spoorbaan. Het been
lag in het donker. Bij de knie gebogen, alsof het uitrustte. Iemand
die op zijn zij slaapt. Het scheen licht te geven. Een aura die nog
niet was opgelost. Het ongeluk moest net gebeurd zijn.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De jongen tegenover mij, in de
overigens lege coupé van de avondtrein, zag niet wat ik zag. Hij
begon een praatje, over de altijd te late Spoorwegen, over zomaar
stilstaan in niemandsland. Opeens leek hij iets van mijn gezicht te
lezen. Hij leunde mijn kant uit en keek naar buiten.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
“Daar ligt een been”, zei hij.
Ontzag in zijn stem, blik vol ongeloof. Ik knikte. Nu begreep hij
waarom de trein was gestopt; hij leek te vragen waarom ik niets had
gezegd.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Zijn afgrijzen had plaats gemaakt voor
stille bedruktheid toen de conducteur kwam.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
“Niet zo mooi, jongens”. Met een
afwezig gebaar vroeg hij naar onze kaartjes.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
“Niet zo mooi, zulk oponthoud”.
Zijn leven ging alweer verder. Ik dacht aan de inrichting in de
buurt waar de trein was gestopt, en dat er wel vaker ongelukken
gebeurden. Je kende die mensen nooit.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Een paar maanden later. Het
leven is goed op de terrasjes langs de Oudegracht. Een enkeling kijkt naar boven, naar het winkelend publiek op de
hoger gelegen straat. Iemand zwaait naar me. Ik herken hem
van een café waar ik de afgelopen winter kwam. Opeens, als een
spiegeling in het raam, komt die avond terug, voor ik naar de
trein moest. De trein die stopte in niemandsland.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Zij zat daar ook met haar biertje. Ze was eerder jong
dan oud, maar niet echt jong. Op weg naar het toilet knikte ik maar
eens. Haar ogen haakten me als de nageltjes van een poes. Of we
elkaar ergens van kenden, vroeg ik. “Nee, ik kijk naar je, dat is
alles”. Het klonk afwezig. Terug op
mijn plaats, leek haar blik alleen nog maar gericht op iets ver
achter mij.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Na een tijdje stond ze op en sloeg een
sjaal om. Ik ging me naar de bar om nog iets te bestellen, en zei “tot ziens”.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
“Dat denk ik niet”, zei ze rustig.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
'Waar woon je dan?”</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
“Hier in de buurt”.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
“Nou dan?”</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
“Omdat ik nu wegga”.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ik ben ik daarna nog wel eens naar dat café gegaan. Ik heb de barjufrouw zelfs gevraagd of ze
iemand kende met een blauwe sjaal. Meewarige blik.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De ontmoeting, in dat café;
zo onaf. De sprong, die ik niet heb
kunnen voorkomen. Ze moet een trein eerder hebben genomen dan ik. En eerder zijn uitgestapt.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
*) Verschenen in 'WEERbericht',
verhalen en gedichten, uitg. van de proza- en poëziekring De
Bilt/ Bilthoven</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-44797879242792996502013-04-02T03:12:00.003-07:002013-04-02T03:12:42.136-07:00Eindmorene *)Hier zegt de grove den<br />
hoe krom ik ben, ik sta<br />
stenen ga ik uit de weg<br />
<br />
De stenen zeggen traag te zijn<br />
Stronken zeggen<br />
heerlijk om te rotten!<br />
<br />
Het zand zegt<br />
ik was stronk; en den<br />
water ook en steen<br />
<br />
Sneeuw op zand zegt<br />
vader lucht en aarde moeder<br />
samen zijn we een<br />
<br />
*) Uit 'Eindmorene', novelle, uitg. A3 BoekenJac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-77800268606390095332013-03-29T11:26:00.003-07:002013-03-29T11:26:49.465-07:00Paasverhaal<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De mooiste herinnering aan Pasen is
voor mij niet het eerste plechtige bijwonen van de Matteus-passion,
maar beelden uit vroegere kindertijd. Met verwondering denk ik terug
aan de opperste verwarring waar je als kleuter in terecht komt. Ik
kon het aan, ik was nog vol vertrouwen; de oorlog was nog maar net
begonnen, ik had dromen, geen nachtmerries. Pasen was licht, er waren
bloemen, hyacinten geurden in de vensterbank, sneeuwklokjes
spikkelden in het gras en al was het nog koud, we konden de tuin in
om eitjes te zoeken.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Hoe kwamen die daar? Raadselachtig.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Had ik Sinterklaas- op- het- dak net
verwerkt, nu moest ik paaseieren als uitzondering op de natuurlijke
loop der dingen accepteren, zoals hun <i>legbaarheid, de
breekbaarheid, en de vindbaarheid</i> van eieren.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
In mijn vroege jeugd in het katholieke
Zuiden rukten heidense inzichten al op... Of, het kan ook zijn dat ze
nooit waren uitgeroeid; in elk geval was de Paashaas te leuk om niet
aan te geloven. Kleuterschooltekeningen bewezen dat hij inderdaad
door de tuinen hipte met z'n mand. Mijn grote broer, met zijn
spottende vragen, bijvoorbeeld over hoeveel eieren zo'n beest per dag
wel leggen kon, zaaide twijfel over de herkomst van gekleurde eieren;
maar mijn geloof in het wonder van pasen was gewoon te sterk om mij
daardoor te laten afleiden.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Iets moeilijker had ik het met de
breekbaarheid. Mijn godvruchtige moeder had gezegd dat het niet de
paashaas was, maar dat het de klókken waren die de eitjes
brachten...De klókken?! Ja, want die begonnen immers plotseling op
Paaszaterdag weer volop te luiden! De hele vastentijd had het tijdens
de ochtendmis in de kerk alleen maar geklepperd, wegens het
Lijdensverhaal, en nu brachten die klokken van pure blijdschap de
eieren mee uit Rome. Het blije geluid was inderdaad overtuigend
genoeg, maar hoe konden klokken voor het hele dorp eieren vervoeren?
Ik heb gepeinsd over richels aan de binnenkant, gewatteerd, zoals
vogels nestjes maken: vogels met religieuze opdrachten leken me heel
denkbaar.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Tenslotte de vindbaarheid. Hoe wist
mijn moeder zo zeker dat ze nu, precies op dit moment, in het gras
moesten liggen? En waarom had mijn broertje zijn mandje meteen vol,
terwijl ik nog stond te dromen met in mijn hand het eerste
zelfgevonden ei? Hoe kon hij ze gezien hebben waar voor mij niets had
gelegen?
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Veel later heb ik pas beseft dat hij
gewoon bijdehanter was dan ik. Sinds mijn lieve broer nu jaren dood
is denk ik graag, dat die vroege oogst aan eieren hem vergund was. Ik
heb mijn mandje later nog wel vol gekregen</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
gevallen nestje</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
geweven haren van de hond</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
zinvol hergebruik</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-33206621554971237512012-12-27T03:52:00.000-08:002012-12-27T03:52:06.174-08:00Kerstverhaal: Een kijkje in de hemel<br />
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Het
schemert, ik ben alleen in de woonkamer. De straatlantaarns gaan al aan
en verlichten de geparkeerde auto's.Buren met opgroeiende kinderen
beschikken soms al over twee of meer. Het zet me aan het denken, over de
overvloed die ons omgeeft, ondanks steeds vaker gesignaleerde
armoede. Ik doe de televisie aan voor het nieuws. Eerst de oorlog in
Syrië, dan een onderzoek, over het fileprobleem. Nu springt mijn
overleden kat, die af en toe 'doorkomt', geruisloos naast me en zegt: 'Zet die TV eens uit, dan zal ik zal je een verhaal
vertellen:</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Een
man heeft in zijn droom een helemaal-dood – ervaring. Hij mag een
kijkje in de hemel nemen. Wat hij dan ziet geeft hem nou niet direct
een hemels gevoel: het lijkt veel op de gewone wereld, hij ziet
mensen gaan die een winkelkarretje voortduwen, in een eindeloze rij.
Waarom doen ze dat? vraagt hij.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Dit
is pas het voorportaal, zegt Petrus de Poortwachter. Voor ze de hemel
in kunnen, moeten ze eerst alles terugbrengen.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Wat
ligt er dan in die karretjes? vraagt de man.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Alles
wat ze in hun leven teveel hebben aangeschaft, zegt Petrus. De man
ziet nu een gedeelte van de rij met karretjes dichter langs schuiven,
als uitvergroot. Ze hebben allemaal naambordjes. Op één karretje
leest hij: ‘argumenten’. Op een ander staat: ‘meningen’. Op
weer een ander: ’relaties’. Op een volgende kar: ‘voornemens’.
Dan: ‘pretenties’. En ‘eigendunk’. En ‘status’. En
'respect'. Zo gaat dat een hele tijd door.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Hoe
lang duurt deze file? vraagt hij aan een jonge vrouw met het karretje
‘extreme make-over’.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Geen
idee, zegt ze. Ik sta hier zelf pas een jaar of tien.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Ik
wist niet dat we dat allemaal
bij leven inkopen, zegt de man. En nog minder, dat we het ook weer
kwijt moeten zien te raken vóór de Grote Oversteek.’</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Nu
zwijgt mijn kat, zoals alleen een kat kan zwijgen. Ik geloof dat ik
zelf ook eens zo'n droom heb gehad, mompel ik. Maar mijn probleem is,
wanneer je met dat terugbrengen moet beginnen. En waar moet alles
naar toe? Kringloopwinkel? Marktplaats? Stort? En, werkelijk alles?
Je hebt toch een hoop dingen nodig zolang je nog volop in het leven
staat?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
‘Niet
zeuren. Opruimen, weggeven. Begin er mee.’</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
En
wat hou ik over?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
‘Ruimte.
En stilte'.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
'Zet
om een idee te krijgen van ruimte – en stilte – de tv maar weer
eens aan... op DRIE, ja. Juist, en nu zonder geluid.’</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Inderdaad zeg, frappant. Ik wist niet dat stilte zo opvalt als je alleen de beelden
ziet. Televisie als stiltebron.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Hij
glimlacht weer. Dan verdwijnt hij geluidloos achter het half open
gordijn. Nog lang denk ik dat hij daar zit</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
hij zingt zijn mantra</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
mijn kat in de
vensterbank</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
spint eigen geluk</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-5613875774161859972012-12-04T07:50:00.000-08:002013-03-28T09:23:12.607-07:00Kleiner worden *)<br />
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Onlangs moest ik mijn pas
laten vernieuwen. Toen de vriendelijke man aan de balie mijn
lengtemaat uit de oude pas automatisch wilde overschrijven, heb ik
ingegrepen. Een daad van deemoed. De houten meetpaal met
schuifsysteem – huiveringwekkende gelijkenis met een wurgpaal - in
de hal van ons gemeentehuis stelde mij in het gelijk. Ik vermoedde
het al, er moest vijf centimeter af.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Wachtend op het bankje
voor verdere afhandeling bedenk ik dat ik krimp, terwijl ik toch ook
nog groeien wil. Hoe moet dat nou met mij?
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
‘Ruimte maken’, hoor
ik als ik later die dag achter mijn laptop zit.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Ik herken het geluid. Als
van opstekende wind. Het is mijn kat. Al jaren dood, komt ze af en
toe nog door als het gaat schemeren. Altijd blijkt hij slimmer dan ik
zelf.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Welke ruimte bedoelt hij?
Ah! Mijn hoofd is nog te vol. Het dagelijkse nieuws, de e-mails, de
sociale media, de oorlog en de crisis: alles vraagt om mijn mening,
mijn standpunt. Dat geeft een vol gevoel en dat maakt ook kleiner.
Denk maar eens aan een kamer die je leegruimt, ze lijkt dan opeens
veel groter.
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Maar hoe doe je dat met
je hoofd?
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
‘Niet meer op alles
reageren’, hoor ik, terwijl de witte gestalte langzaam duidelijker
wordt. De zwarte plek op zijn schedel doet denken aan een keppeltje.</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Wat is er mis met
reageren, rabbi?</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Hij springt nu geluidloos
op tafel, zodat we op gelijke hoogte kunnen communiceren. De
voorpootjes zorgvuldig naast elkaar, slaat hij zijn staart er om heen
en zegt:</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
‘Je wilt nog te snel en
te vaak het woord nemen. Zo stop je er telkens weer wat bij.’</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
Ik kan maar net vermijden
hem van repliek te dienen. Dan glimlacht mijn kat en lost langzaam
op, als de damp uit een theeketel</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i>zacht en geluidloos </i>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i>gaat de deur open, de
wind </i>
</div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<i>speelt voor kat</i><br />
<i><br /></i>
<i>*) Gepubliceerd in 'Vuursteen', Vlaams-Nederlands tijdschrift voor haiku e.z., lente 2013</i></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="JUSTIFY" style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-73911584861663459982012-11-23T03:28:00.001-08:002012-11-23T03:38:20.814-08:00De engel<br />
<a href="http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=1414622653187782695" name="DE_ENGEL_"></a><span style="color: #330099;"><br /></span><span style="color: black;"><br />Het
is nog ruim voor de kerst als het vertelgroepje heeft afgesproken bij
Willemijn, een jaarlijks terugkerende gebeurtenis, met eigen verhalen
en </span><span style="color: black;"><i>glühwein</i></span><span style="color: black;">.
Haar woonoord ligt aan de rand van ons randstaddorp, dat zelf al
randje Randstad is. Een verstedelijkte omgeving met flarden
dennenbos, die de bebouwing enigszins moeten verhullen.<br />‘Boschrust’
is op een pijlschot afstand van waar ik zelf woon, maar ik verdwaal
dicht bij huis net zo makkelijk als in onbekend gebied, en het is een
mistige avond. De grote schotelvormige lampen bij het parkeergebied
vormen eilanden van wazig licht; meer dwaallicht dan verlichting
bij dit weer. De flatblokken die samen het woonoord vormen staan een
eind van elkaar, gescheiden door bos. Reusachtige, vage gestalten in
de mist, die als ik er langzaam naar toe loop op mij af komen in plaats van omgekeerd. Fijne motregen zweeft in het licht van
de lampen omhoog. Lager bij de grond, wijst een fluorescerende witte
P waar ik de auto kwijt kan.</span><br />
<span style="color: black;">Er staat bij elke vrije plek een nummerbord: gereserveerd voor het
verzorgend personeel, neem ik aan. Wel drie keer rijd ik de
inhammen voorbij: allemaal lege plekken, die dus toch niet vrij zijn. Ik stap uit en kijk om me heen. De motregen is
overgegaan in fijne sneeuw. Ik besluit de auto even te laten
staan en loop de dichtstbijzijnde verlichte hal binnen.</span><span style="color: black;"> </span><br />
<span style="color: black;"><br /></span>
<span style="color: black;">'Bij wie moet u zijn?' De vrouw in witte jas
doemt op uit het niets. Alsof ze op de uitkijk zat. ‘Mevrouw
Van Oord? Dan moet u in DRIE zijn.’ </span>
<br />
<span style="color: black;">“In?” Ze gaat met me mee tot waar ik net binnen
ben gekomen en wijst naar ergens buiten. Aarzelend loop ik in die
richting. Ik voel dat ze me nakijkt. Door een zelfde soort hal kom ik in een andere woontoren. Hier zal, bij de brievenbussen, toch vast wel
een rijtje namen te vinden zijn, met daarachter het nummer van
Willemijns verdieping. Haar achternaam weet ik gelukkig. </span><br />
<span style="color: black;">Geen namen te vinden. Er komt weer een vrouw
naar me toe, dit keer zonder witte jas.</span><br />
<span style="color: black;">'Wat zoekt u?' Ik herken haar stem: het is de
vrouw van het vorige blok. Hoe komt ze zo snel hier? Geheime gangen, of achter me aan gesneld?
Ze lijkt veranderd, van gereserveerd naar vijandig. Had ze mij, als
passerend probleem op de late avond, al niet opgelost? Ze draagt nu
een wollen vest, ze is afgewerkt, op weg naar huis, waar de hond nog
uit moet en de man die haar gehoorzaamt voor de televisie op haar zal
zitten wachten. Als ik geen etagenummer weet te noemen, neemt haar
argwaan zichtbaar toe. 'Belt u haar dan even', draagt ze me op.
Willemijns nummer heb ik wel in mijn agenda, maar waar is mijn
mobieltje? Thuis, andere jas. Ik vraag beleefd naar het hare, die ik
gezien heb toen ze nog in uniform was, maar ze schudt van nee,
waarbij ze haar hoofd maar enkele millimeters op en neer beweegt.
'Dus ik moet helemaal naar huis rijden om Mevrouw Van Oord te kunnen
bellen?' vraag ik vol ongeloof. Ze knikt. Zelfde bewegingsruimte,
alsof haar hals in het gips zit. </span><br />
<span style="color: black;">Even later sta ik besluiteloos bij mijn auto. Kan ik als volwassen man dit probleem niet
oplossen? Waar was ook al weer de uitgang? Uit het donker komt langzaam een grote man naar me toe. Zoals
alles in de mist, lijkt hij extra groot. Iemand van de bewaking
vermoed ik. 'Waar moet u zijn?' Ik vertel mijn probleem:
dat ik wel weet bij wie ik zijn moet, maar niet
waar. I</span>k noem de naam. 'U zit helemaal goed', zegt hij rustig. Alsof hij Willemijn al
veel langer kent dan ik. 'Gewoon de lift nemen, naar de dérde
etage, en dan vindt u het wel'.<br />
<span style="color: black;">Ik voel me warm worden, bedank hem en vol
vertrouwen ga ik de hal weer in.</span><br />
<span style="color: black;">Daar staat nog steeds het wollen vest. Ze
kletst nu met een collega. 'Bent u daar weer?' vraagt ze. </span>
<br />
<span style="color: black;">'Ja,
dat ziet u, en ik moet op de derde zijn'.<br />'O ja? Wie zei dat
dan?'<br />'Een man daar buiten in de mist. Een engel'. Harde blik.
Praten over een engel, zo tegen de kerst: waar kan ik weggelopen
zijn? 'Kijk', wijs ik naar buiten. 'Hij heeft me geholpen'.<br />De
lange man die mij de weg wees staat nog steeds bij mijn auto, alsof
hij die zolang bewaakt. Dan ontvouwen zich in het licht van de
lantaarn twee gazen vleugels. We zien nog net hoe hij opstijgt. 'Ziet
u wel?' zeg ik blij. 'Een engel'.<br />Verbluft laat ze me
passeren.<br />Willemijn en de anderen groeten me hartelijk. Mijn verhaal mag nog; iedereen vindt het mooi. Ze vragen waar ik het vandaan heb. 'Het is echt gebeurd', zeg ik. Zojuist. Hier buiten'. Er
wordt toegeeflijk geglimlacht. Tijd voor de glühwein</span><br />
<span style="color: black;"><br /></span>
<span style="color: black;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: x-small;"><i>in de dichte mist</i></span></span></span><br />
<span style="color: black;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: x-small;"><i>worden
gedachten dromen</i></span></span></span><br />
<span style="color: black;"><span style="font-family: Verdana;"><span style="font-size: x-small;"><i>de
wereld lost op</i></span></span></span><br />
<br />
<br />
<br />
<br />Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-36095194982644234162012-10-29T07:46:00.002-07:002013-05-06T03:19:54.168-07:00De krantenjongen<span style="font-family: inherit;"><br /></span>
<br />
<h1 class="western">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></h1>
<h4>
<span style="font-family: inherit; font-weight: normal;">‘Praat jij ook in jezelf?’ </span></h4>
<h4>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-weight: normal;">Vertrouwelijke toon, verrassend
dichtbij. Een krantenjongen buiten dienst, te zien aan de grote gele
slobbertassen, is naast me komen fietsen. Kennelij</span>k <span style="font-weight: normal;">heeft hij nog net
mijn mond zien bewegen.</span></span></h4>
<h4>
<span style="font-family: inherit; font-weight: normal;">‘Nee, ik zong’.</span></h4>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">‘O’.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Zwijgend fietsen we verder. Ongewoon.
Zou er iets met hem aan de hand zijn?</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">‘Ik kán niet zingen,’ zegt hij na
een tijdje.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">‘O’.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Eén-letter woord, ik nu. In de
ontstane stilte hoor ik mijn fiets piepen, het geluid is me niet
eerder opgevallen.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Kranten rondbrengen lijkt me geen leuke
baan. Geen zwijgender types dan krantenjongens en -meisjes. Zingen ze
niet? Op de fiets gaat dat toch vanzelf, je waant je onbeluisterd. Ik
zie het wel meer mensen doen, maar dan altijd meisjes, en zeker geen
krantenjongens.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Als mij iemand kan horen ga ik over op
fluiten. In een koor zingen is gemakkelijker; of in een café als
iemand stevig heeft ingenomen. ’s Nachts op straat ‘zingen’
lijkt voor sommige hoger opgeleiden geen kunst. Maar overdag in je
eentje is zingen verdacht. Het betekent dat je nog kind bent, of
gestoord. Normale volwassenen leven in stilte als ze alleen zijn,
dwars door alle lawaai van verkeer en apparaten heen. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Was dat altijd
al zo? De glazenwassers zijn sinds lang verstomd, er klinken geen
aria’s meer vanaf de bouw, de nieuwe postbodes benen zwijgend
voort, hun stationair draaiende scooter wachtend op de hoek van de
straat. 's Zomers hoor je wel stemmen, maar zelden zingen ze. En
zwijgend passeren we elkaar in de stad.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Overigens hoeft geluid maken voor mij
niet altijd. Onlangs bij een concert, was daar weer de grijzende man
die luid ‘bravo!’ roept als de laatste noot verklonken is. Raar;
maar toch minder kwellend dan het puberale vingerfluiten dat er op
volgt: vroeger afkeuring, nu waardering, schijnt het. Klappen is
beter te verdragen; zoals het geroffel van een primitieve stam,
barsten wij los in applaus.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Stilte laten horen als je geraakt bent
zou veel mooier zijn.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">Maar hoe verdraag je de stilte van een
onbekende die zwijgend naast je fietst?
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;">'Als wij nou eens het goede voorbeeld
geven', probeer ik. 'Gewoon zingen als we zin hebben. Wat vindt jij?'</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i><span style="font-family: inherit;">jongen op de fiets</span></i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i><span style="font-family: inherit;">plotseling harder trappend</span></i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i><span style="font-family: inherit;">om niets, om alles</span></i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-12369443345853178612012-10-22T04:17:00.001-07:002014-01-21T07:49:51.444-08:00Te woord gaan<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span><span style="font-size: large;">
</span><br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;"><b>Te woord gaan *)</b></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /><span style="font-size: large;"></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Na
het ziekenbezoek haal ik mijn kleinkind af. Ze vertelt. Bij elk nieuw
woord vraagt zij nog wat het is. ‘Wat is opschieten opa?’ Ik denk
aan zeilen, maar hoe leg je dat uit.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Als
we thuis zijn belt oma, mijn ex. Eva houdt haar knuffeltje bij de
telefoon: beertje moet ook iets zeggen. Beer kan oma horen, en bromt
wat terug. Haar knuffels hebben namen, en stemmetjes. Kleine
Woordenschat verbetert mij als ik er een verkeerd doe. ‘Zo klinkt
Varkentje niet, dat weet opa toch?’ Ze noemt dingen in de kamer bij
hun naam. Dan begrijpt ze voor het eerst, dat oma die niet kan zien.
Opgewonden tovert ze met taal, plukt woorden als rijpe kersen.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /><span style="font-size: large;"></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Ze
doen er niet veel meer aan Rob. Als ik zie hoe de fysio zijn been uit
bed tilt, weet ik al dat het vandaag niet gaat lukken. ‘Hij kan
niks meer’, vertrouwt de man me later toe. Ze vonden Rob al een
keer machteloos naast zijn rolstoel. Een buil op zijn hoofd als een
paasei getuigt nog van die poging, er zelfstandig uit op te staan.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Praten
is een probleem apart. Rob begrijpt je allang, maar hij moet wachten
tot de woorden komen, alsof ze nog moeten rijpen. We glimlachen naar
elkaar met de ogen, het antwoord komt, zeker, we weten dat maar we
moeten geduld hebben. Hij klinkt bedachtzaam. Priesters spraken zo in
de mis, herinner ik me. ‘Hoc-est-enim-mei’: dit is mijn lichaam,
of zoiets. Dat van Rob wil niet meer zo. Onze breedsprakigheid van
vroeger is verdampt tot dit bijna zwijgend spreken.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Maar
het is prettig om zo bij elkaar te zitten. Bijna niets meer kunnen,
en toch in intiem gesprek zijn, een troost bij zijn onbeschrijfelijke
pech. Ik heb het zo wel eens eerder gewild. Elkaar de tijd gunnen. De
ruimte nemen voor een afweging. Ons gewone leven was te gehaast. Ik
herinner mij de woorden van een collega uit die tijd, na een
docentenvergadering: ‘Iedereen praatte vandaag weer te veel en te
vlug. Verdacht, als het zo snel gaat. Al die woorden die maar voor je
uit vliegen.'</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Indianen
houden op met praten als je ze onderbreekt, en wel zo consequent dat
je zou denken dat het een raskenmerk is. Rob is nu zo’n zwijgende
indiaan, in zijn rolstoel.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /><span style="font-size: large;"></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Nee,
dan Eva. Die praat veel, sappig en duidelijk; woorden als vers
geplukt.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Ze
leert er ook mee omgaan. Hoe je als je zacht praat intiem wordt
bijvoorbeeld. Oma is ziek en gaat binnenkort naar de hemel. Ze vraagt
of ze oma daar nog kan bellen. Bellen niet, maar praten wel, zeg ik.
‘Dan zal ik zachtjes praten’, fluistert ze, ‘dat oma het goed
kan verstaan’.
</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /><span style="font-size: large;"></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">Op het scherp van zwijgen</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">te woord gaan of niet</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /><span style="font-size: large;"></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: large;">*)
Uit 'Op de tijdzee', ongepubl.</span></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-13958976735670531452012-10-18T05:00:00.004-07:002012-10-27T12:27:31.541-07:00In de tijd *)<br />
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
</div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">Buurjongetje
van zes komt bij me staan. We schuiven wat met de dingen op tafel.
Dan legt hij opeens zijn handje naast de mijne. ‘Moet je zien, mijn
hand is nog gloednieuw’, zegt hij. Voorzichtig gaat zijn vingertje
over de aders die bij mij een miniatuur van boomwortels vormen.
</span></div>
<div lang="nl-NL" style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><span style="color: black;">Zijn
handje nog ‘gloednieuw’… zegt een kind dat zo? Zijn vader is
technicus en vaardig doe-het-zelver. Regelmatig hoor ik van hieruit
kloppen, schuren of boren.<span style="color: #948a54;">
</span>Als
kleine Jesse door de opening in de schutting oversteekt neemt hij
zijn plastic terreinwagen mee, die hij dan, met afstandsbediening,
door ons weelderige gras stuurt: voor wildernis moet hij hier zijn. </span>
</span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">Kan
het zijn dat in zijn prille wereldbeeld de dingen niet zozeer oud
worden, maar stuk gaan? Dat iets ook kan slijten door veroudering,
waardoor het nog levende binnenwerk zichtbaar wordt, zoals bij een
mensenhand, dringt plotseling tot hem door. Hij is geroerd, zie ik,
dat zoiets met mij gebeurt, ik ben een soort opa voor hem.
</span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">Dan
springt hij op, hij moet gaan eten</span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><i>blik
in de spiegel </i>
</span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<i><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">weer
dat tikje verder</span></i></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<i><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">in
de tijd</span></i></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<i><span style="font-family: Times, Times New Roman, serif;">*)
gepubliceerd in Vuursteen, herfst 2012</span></i></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-family: Times, Times New Roman, serif; font-size: large;"><br />
</span></div>
<div style="line-height: 100%; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-61842471242007658322012-10-08T07:56:00.001-07:002012-10-09T03:09:56.097-07:00Vertelde wereld *)<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
'Kijk mama onze trein kómt, ik zie
steeds meer van dat geel!' Ik kijk naar een kleine jongen. Stevig aan
de hand van zijn moeder, mag hij voorover hangen om langs de rails te
kijken. Ik zit hier maar wat en wacht op mijn eigen vertraagde trein:
tijdwinst die me getuige maakt van dit unieke bericht, dat steeds
meer geel betekent groter worden, dichterbij komen
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i>De huizen, de bomen en de kerk waren
kleiner als je van de heuvel af weer naar beneden liep...De
zilvervliegjes in de zomerlucht, klein als het speldje dat mijn zusje
droeg en toch waren ze – dat was verteld – groter dan een
autobus. En de sterrenstipjes in de avondhemel, de eerste keer dat ze
verteld hadden hoe groot sterren zijn: wat waren dan nog die gaatjes
in het zwart? En de aarde was rond, toch viel je er niet af. Als een
vlieg op een sinaasappel hing je aan de aarde...Wat was echt, in een
wereld die nog dagelijks anders werd, door wat men je vertelde? </i></div>
<br />
<div style="font-style: normal; margin-bottom: 0cm;">
Ik schrik op van
een doorgaande trein. Een vlaag geel. Veel geel. Voorbijschietend
struif. </div>
<div style="font-style: normal; margin-bottom: 0cm;">
Gelukkig was dat
kind al eerder veilig ingestapt: kleiner wordend geel in de verte<br />
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i>de man op de bank</i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i>heeft zijn trein gemist - tijd zat</i></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<i>hij is ver van huis</i></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: x-small;"><i>*) Eerder gepubl. In 'Reis
door de dag', een boekje met haibuns, uitg. 't Schrijverke, Den
Bosch.</i></span></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-39776435770927479032012-09-27T06:50:00.001-07:002013-05-06T03:28:02.678-07:00Toen Sinterklaas nog echt kwam<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Sinterklaas: altijd nog in
de herinnering mooier dan in werkelijkheid.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">Rond het gegeven
Sinterklaas deed zich in mijn leven het zoeken naar echtheid voor.
Hoe mooi gekleed en beplakt ook, als hij daadwerkelijk verscheen,
stelde hij me altijd wel ergens mee teleur. Die stem, die baard, die
geur… </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">Mooier waren de momenten
dat hij niet lijfelijk verscheen maar van zijn bestaan overtuigend
blijk gaf door geheimzinnige geschenken. Dát was pas Sinterklaas!
Wij vierden het ’s ochtends - in Zuidlimburg – nog door een lege
‘teleur’ op tafel klaar te zetten; een diep bord, want daar kon
meer in. Voor elk kind een. En denk nou niet dat we het lef hadden
voortijdig door de kamerdeur te gluren... Behalve mijn ADHD-broertje
dan, die het een keer gewaagd heeft, en vaststelde dat - die ene
keer - onze moeder Sinterklaas kennelijk moest helpen. Waardoor het
ontzag voor haar overigens alleen maar toenam: kon zij gevaarloos met
een Heilige verkeren? </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">Die borden lagen dan –
maar pas als we uit de kerk kwamen - vol met het bekende snoepgoed,
een boek, speeltjes, tekenspullen… De blije opwinding daaromheen
zal ik nooit vergeten.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">Of, is ook deze
herinnering niet mooier dan het echt was? Een kreet van
teleurstelling kon immers alles bederven: waarom ik een verfdoos en
hij niet? Ik wantrouw nu het herinneren als verglanstechniek.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">Zo zal het ook gegaan zijn
met mijn meest dubieuze Sinterklaasherinnering: dat mijn oudere
broer, die niet meer geloofde (maar dat wist ik nog niet) tijdens ons
brave kerkbezoek de hele trap vol paardenvijgen had gelegd, gehaald
bij een boer. </span>
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">Ik was opgetogen over
zoveel echtheid. Maar kon niet begrijpen waarom mijn moeder, anders
toch ook zelf zo blij op Sinterklaasochtend, nu opeens boos was. Daar
kon dat paard toch niks aan doen, als het nodig moest? Toen ik dat
zei, viel mijn broer mij snikkend van het lachen bij. Zo’n paard
moest je dat niet kwalijk nemen. We waren het eens - dacht ik.</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">De gevulde speculaas,
persoonlijk gebracht door het edele dier, zal er niet minder om
hebben gesmaakt. En zijn blijmakende herinneringen niet toch ook
werkelijkheid?</span><br />
<span style="font-size: small;"><br /></span>
heerlijk avondje</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">gehinnik in de schoorsteen</span></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: small;">of is het de wind</span><br />
<span style="font-size: small;"><br /></span>
<span style="font-size: small;"><br /></span>
<span style="font-size: small;">*) Eerder verschenen in Vuursteen, tijdschrift voor haikukring Nederland en Vlaanderen</span></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-53112257724203919062012-09-23T03:13:00.001-07:002012-09-23T06:10:57.121-07:00Jac's bioblog<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Hoe eindeloos leken de eerste jaren van
mijn leven. Er was nog geen tijd, alleen wisseling: van licht en
donker, dag en nacht, aanwezigheid (moeder, vader, zusjes) en
afwezigheid. Stilte. Het tikken van de klok.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Ik zit dan nog dicht bij de as van het
levenswiel. De eerste schooljaren ook nog: eindeloos leken die.
Nooit zou ik een van de grote jongens worden, iemand uit de zesde...
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nu voel ik mij in de tijd geschoven,
als in een oven, om als mens te worden afgebakken, en schuif ik
verder naar de buitenrand…</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
zoals op dat vliegwiel op de kermis
vroeger. Een grote houten schijf die steeds sneller ging draaien
zodra de kermisman het ding aanzette. Er hoorde een riem bij, waaraan
je je nog vast kon houden, maar als je er aan trok ging het nóg harder, tot het zo hard ging dat je los moest
laten en je er af vloog, het publiek in. Lachen was dat: vasthouden werd vanzelf trekken tot je moest loslaten.
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Nu schiet ik de eeuwigheid in als ik
loslaat
</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
dichtbij de maan</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
zoveel verder de sterren</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
hoe ver nog van huis?</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-87605354592654004122012-09-07T03:17:00.007-07:002012-09-07T03:17:54.544-07:00Hai koe, Hai boer
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Dankzij het mooie nazomerweer zie je
meer van het landschap. Er zijn weer koeien... Een tijd lang stonden
ze alleen nog maar op stal. Het voorbijschietende landschap was leeg.
Zeker bij 130...</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Rust uitstralende dieren trekken mijn
aandacht. Mag je daar van medeweggebruikers nog naar kijken? Hoe we
zelf ook jakkeren, koeien gaan langzaam. De meeste boeren gelukkig
ook nog... het is belachelijk om kittig door een drassig weiland te
stappen. Als je dat toch eens ziet, weet je dat het vluchtende
gangsters moeten zijn die, kansloos, wegvluchten voor de
politiehelikopter, zoals ik op tv zag.<span style="font-weight: normal;">
Koeien kunnen wel eens schrikken, van de trein bijvoorbeeld, </span>maar
verder zie je zelden rennende koeien, of boeren. Van hun zachtaardig
bewegen gaat kalmte uit. Ook de boerengang maakt rustig. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Voor de snelweg een contrapunt.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Sla een zijweggetje in, als dat nog kan
en je ergens uitstapt. Koeien<b> </b>kunnen je zo staan aankijken met
hun grote vochtige ogen, dat al het verdriet weer boven komt. Je
eerste liefde, de afwijzing, het niet gezien zijn door je vader, het
onbegrip van je moeder, het boek over je jeugd, afgewezen door
uitgevers: het komt allemaal terug als je lang naar koeien kijkt, en
lost op in gelatenheid. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
De koe als bron van rust? Er zijn al
groeiboeren met een meditatiecentrum: schuchter eerherstel voor dit
tot melkapparaat verworden, warme, dampende medeschepsel.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Wandelaars kunnen bij zo’n kijkende
koe even mediteren, of desnoods in de lotuszit gaan. Mensen willen
anno 2012 meer dan louter kamperen. Koeien geven niet alleen melk:
kijken naar koeien, zich voldrinken aan rust, contempleren, denkend
aan al die magen-zonder-klachten, ondertussen heel lang op een
grassprietje kauwend, werkt ontstressend. </div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
Veel mensen lijden bovendien onder een
gebrek aan aandacht, zie de tv-programma’s met publiek in beeld: ze
zijn al bijna even aanwezig als de geïnterviewden. Koeien geven je
die aandacht ook, beter dan camera's.</div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-weight: normal;">Een
bevriende zangeres vertelde me dat ze zondag 's ochtends voor koeien
gaat staan zingen om haar solopartij te oefenen: ze blijven
luisteren, onmiskenbaar, met volle aandacht. </span>
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<em>Grasjes in de berm</em></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<em>stil gaat hun leven verder</em></div>
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<em>verkeer raast voorbij</em></div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
<br />
<div style="margin-bottom: 0cm;">
<br />
</div>
Jac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1414622653187782695.post-47352408334266802602012-09-06T02:33:00.001-07:002012-09-28T02:58:46.113-07:00praten met de hondpraten met de hond<br />
menszijn zeg ik valt niet mee<br />
hij likt zacht mijn handJac Vroemenhttp://www.blogger.com/profile/03588511281188950790noreply@blogger.com0